Trzustka. Enzymy trawienne i hormony trzustki

Trzustka. Enzymy trawienne i hormony trzustki

Położona w przestrzeni zaotrzewniowej, na tylenj ścianie jamy brzusznej, kształtem przypomina rybę. Zbudowana jest z głowy, trzonu i ogona. Waży od 70-100g.
Pełni w naszym organizmie niezwykle ważne role. Bez sprawnie pracującej trzustki nie ma prawidłowego przyswajania składników pokarmowych. Trzustka odpowiada też za przemianę glukozy w paliwo energetyczne.

Funkcje zewnątrzwydzielnicze

W ciągu doby trzustka wydziela 2,5l soku zawierającego enzymy trawienne.

• amylazę - rozkłada skrobię
• lipazę - razem z kwasem żółciowym przerabia tłuszcz dostarczany z jedzeniem
• proteazę - rozkłada białko

W soku trzustkowym oprócz enzymów jest też wodorowęglan, który potrafi neutralizować kwasy, a to bardzo ważne. W żołądku powstaje kwas solny, który razem z pokarmem przechodzi do dwunastnicy. Gdyby nie wodorowęglan, powstające enzymy trzustkowe nie mogłyby przystąpić do pracy i rozpocząć procesu trawienia. W kwaśnym środowisku bowem enzymy nie mogą funkcjonować.

Funkcje wewnątrzwydzielnicze

Trzustka produkuje też 2 hormony, które przekształcają składniki odżywcze z pożywienia w niezbędną dla komórek energię.

• Glukagon - odpowiedzialny za przemianę glukozy w paliwo energetyczne
• Insulina - sprawia, że glukoza przenika z krwi do komórek i odkłada się w wątrobie w postaci glikogenu

W normalnych warunkach insulina współdziała z glukagonem by utrzymać odpowiedni poziom energii w ustroju. Gdy w pożywieniu jednak brakuje glukozy, wzmaga się wytwarzanie glukagonu. Hormon ten decyduje o tym by organizm pobierał glukozę z zapasów. Gdy są wyczerpane zamienia w nią białka znajdujące się w organizmie.

Inne hormony na pomoc trzustce

Gdy ustrój ma opanować pewne sytuacje krytyczne, chorobowe, niebezpieczne i połączone z dużym napięciem nerwowym, wówczas dołączają w działaniu trzy inne hormony:

Kortizol

Wydzielany jest przez korę nadnerczy. Pod wpływem takich bodżców, jak np. stan zapalny, większa poziom glukozy we krwi.

Tyroksyna

Hormon tarczycy. Jest odpowiedzialna za podstawową przemianę materii w ustroju w stanie spoczynku. Jeżeli ustrój jest eksponowany na zimno, to pod wpływem tyroksyny przemiana materii nasila się i nastepuje wzmożony metabolizm glukozy oraz zwiększone wytwarzanie ciepła.

adrenalina

W obliczu niebezpieczeństwa często odczuwamy ucisk w nadbrzuszu i mdłości. Są one spowodowane przez wzmożone wydzielanie adrenaliny. Ustrój zostaje wprowadzony w stan pogotowia do walki. Wywołuje to stan napięcia odpowiednich mięśni i wzmożony przepływ krwi. Zostają pobudzone nerwy autonomiczne prowadzące do nadnercza, w następstwie czego kortizol zwiększa poziom glukozy.